1
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، گروه شیمی، شاهرود، ایران
2
دانشگاه تربیت معلم سبزوار، دانشکده علوم، گروه شیمی، سبزوار، ایران
چکیده
در این تحقیق، نانوپودرهای هیدروکسی آپاتیت به وسیله فرآیند سل– ژل از پیش ماده نیترات کلسیم چهار آبه و سه پیش ماده فسفری، اسید فسفریک، پنتا اکسید فسفر و تری اتیل فسفات سنتز شد. نمونههای کلسینه شده به وسیله طیف سنجیهای XRD، FTIR، DTA و آنالیز عنصری SEM شناسایی شد. تاثیر پارامترهای فرآیند سل– ژل بر خلوص فازی مورد ارزیابی قرار گرفت و از دادههای به دست آمده از الگوهای پراش XRD و به کمک معادله شرر اندازه ذرات آنها محاسبه گردید. اندازه ذرات مشاهده شده از تصویرهای میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) نتیجههای به دست آمده از معادله شرر را تایید میکند. بر اساس طیفهای DTA، نمونه سنتز شده از پیش ماده تری اتیل فسفات در دمای Cº 400 که کمترین دمای بلورینگی در مقایسه با سایر نمونهها است، بلورینه شده است. به طور کلی فاکتورهای مهمی مانند دمای سل و مدت زمان ماندن بیشتر و دمای کلسینه شدن در خلوص فرآورده تاثیرگذار است. دمای سل بالاتر و مدت زمان ماندن بیشتر، خلوص فرآورده را افزایش داده است. دمای کلسینه کردن بالای Cº 600 باعث تبدیل ناخالصیهای کلسیم فسفاته به هیدروکسی آپاتیت شد. طبق انتظار میانگین اندازه ذرات با افزایش دمای کلسینه کردن افزایش پیدا کرد. با افزایش این دما از 600 به Cº 700 میانگین اندازه ذرات از 50 به 98 نانومتر رشد پیدا کرد و بنابراین دمای نهایی به عنوان دمای مناسب بلورینگی بالا جهت تهیه نانوپودرهای هیدروکسی آپاتیت نسبت داده میشود.